Harta sepencarian

Apakah definisi Harta Sepencarian?
• Dari istilah ‘sama-sama sepencarian’ iaitu amalan lazim masyarakat Melayu dulu kala
o Tiada nas al-Quran atau al-Hadis
o Adat yang baik diterima menjadi undang-undang Islam

• Harta Sepencarian ditafsirkan dalam undang-undang keluarga Islam di negeri-negeri kecuali di Kelantan (dalam undang-undang Pentadbiran Mahkamah Syariah)
o Umumnya, terdapat sedikit perbezaan tafsiran meskipun tidak terdapat perbezaan dari segi amalan pembahagian.
o Di Johor, Melaka, Perlis, Pulau Pinang, Sabah, Sarawak, Terengganu dan Wilayah-wilayah Persekutuan, harta sepencarian ditafsirkan sebagai “harta yang diperolehi bersama oleh suami isteri semasa perkahwinan berkuatkuasa mengikut syarat-syarat yang ditentukan oleh Hukum Syarak”.
o Sementara di Pahang dan Perak, ia ditafsirkan sebagai “pendapatan atau harta yang didapati daripada usaha bersama di antara suami dan isteri dan termasuklah pendapatan yang didapati daripada modal yang diperolehi daripada usaha mereka bersama”.
o Tetapi di Perak, tafsiran ini kemudiannya dipinda dengan mengambilkira “apa-apa bentuk sumbangan lain semasa perkahwinan” hampir sama sebagaimana di Selangor dan Negeri Sembilan.
o Di Selangor dan Negeri Sembilan, ia ditafsirkan sebagai “harta yang diperolehi bersama oleh suami isteri, sama ada secara langsung atau tidak langsung, semasa perkahwinan berkuatkuasa mengikut syarat-syarat yang ditentukan oleh Hukum Syarak”.
o Di Kelantan pula, ia ditafsirkan sebagai “harta yang diperoleh oleh suami isteri dari usaha modal bersama”.
o Di Kedah, harta Sepencarian tidak ditafsirkan sama ada dalam “Enakmen Keluarga Islam 1979” maupun dalam “Enakmen Pentadbiran Undang-undang Islam 1962

• Harta sepencarian bolehlah diertikan sebagai suatu harta sama ada harta alih atau tak alih yang diperolehi bersama oleh suami dan isteri hasil daripada usaha dan sumbangan bersama dalam tempoh perkahwinan mereka dan termasuklah juga nilai harta yang diperolehi sebelum mereka berkahwin (harta asal) yang telah dimajukan atau ditingkatkan nilainya dalam masa perkahwinan melalui hasil usaha bersama.


Apakah syarat bagi menjadikan suatu harta itu sebagai Harta Sepencarian?
• Harta diperolehi sepanjang tempoh perkahwinan
• Harta adalah sumbangan bersama kedua-dua pihak
o Samada sumbangan secara langsung atau tidak langsung
o Sumbangan perlu dibuktikan
• Bukan suatu amanah


Siapakah yang berhak menuntut Harta Sepencarian?
• Isteri (termasuk suri rumah)
o Termasuk yang diceraikan secara takliq, fasak atau khuluk
o Termasuk isteri yang disabitkan nusyuz
• Suami
o Sedikit sahaja kes


Berapakah jumlah tuntutan yang boleh dilakukan?
• Sama-sama bekerja
o Pembahagian hampir sama rata atau mengikut sumbangan
• Satu pihak bekerja (isteri suri rumah)
o 1/3 daripada jumlah harta
o Mengambil kira sumbangan memberikan kemudahan kepada pihak yang satu lagi untuk bekerja mengumpul harta


Bagaimanakah tuntutan Harta Sepencarian dilakukan?
• Mengemukakan permohonan di Mahkamah Syariah (Rendah dan Tinggi)
o Bergantung kepada jumlah tuntutan


Apakah masalah-masalah yang sering dihadapi ketika tuntutan?
• Pembuktian harta
o Dokumen bukti pembelian dan hak milik
- Harta tak alih: Melalui Perakuan Carian Rasmi di Pejabat Tanah berasaskan kepada Jadual 4 Kanun Tanah Negara atau Cabutan Hak Milik berasaskan Jadual 9 (Kaedah 42) Kanun Tanah Negara dan taksiran nilaian harta-harta yang dipertikaikan itu melalui penilai berdaftar atau taksiran dari Pejabat Tanah (Pembahagian Pesaka).
- Harta alih: Dokumen pembelian/ hak milik
- Wang simpanan: Penyata akaun bank
- KWSP: Wang tunai bukan harta sepencarian tetapi rumah yang dibina menggunakan wang KWSP termasuk kiraan sebagai harta sepencarian
- Saham: Dokumen berkaitan

• Pelupusan harta
o Permohonan dan kebenaran kaveat
- Mahkamah, boleh atas permohonan mana-mana pihak isteri atau suami (mengikut mana-mana yang berkenaan) membuat suatu perintah melarang daripada melupuskan apa-apa harta yang diperoleh dalam perkahwinan jika mana-mana prosiding hal ehwal suami isteri masih belum selesai atau dalam prosiding itu mahkamah boleh membuat suatu perintah berkenaan.
- Kegagalan pihak-pihak itu mematuhi perintah berkenaan boleh dikenakan hukuman sebagai suatu penghinaan kepada mahkamah

• Kes poligami : harta dipindah milik kepada isteri baru
• Perebutan sebagai harta pusaka
- selesaikan tuntutan harta sepencarian dahulu


Apakah penyelesaian terbaik bagi memperolehi hak terhadap Harta Sepencarian?
• Menyimpan semua dokumen/salinan dokumen harta terkumpul
• Membuat pindah milik harta sejak awal belian (hibah)
• Membuat perjanjian pembahagian harta sejak awal belian

****Perkongsian ringkas, moga bermanfaat! Wallahua'lam!